Ít người biết rằng những chiếc nón của thôn Tri Lễ, xã Tân Ước, huyện Thanh Oai, Hà Nội được ra đời từ đam mê nhân vật Lâm Xung (phim Thủy Hử) của một người dân trong làng.
Xem thêm: Nón lá Việt Nam
![]() |
Người nghệ nhận đang khâu những chiếc nón |
Xã Tân Ước gồm bốn thôn, trong đó thôn Tri Lễ chuyên làm nón. Nghề làm mũ nón Tri Lễ đã có hàng thế kỷ trước, hoàn toàn bằng thủ công. Không chỉ sản xuất những chiếc nón trắng quai thao, người Tri Lễ cần cù sáng tạo còn tìm tòi và tái sinh lại những sản phẩm tưởng chỉ còn là dĩ vãng, từ nón Xuân Kiều (nón Ba Đồn), nón kiểu Pháp, nón mẹt và nay lại tạo dấu ấn với loại hình nón mới: Nón lá Lâm Xung.
![]() |
Từ đầu đến cuối làng, ta dễ dàng bắt gặp lá cọ được phơi khắp mọi nơi |
Nếu nghe kể về gốc tích của chiếc nón, nhiều người sẽ không khỏi ngạc nhiên bởi người đưa nón lá Lâm Xung về Tri Lễ lại khởi phát ý tưởng từ niềm đam mê phim ảnh. Cách đây hơn chục năm, ông Nghiêm Phú Đáo, một thợ nghề trong làng, đã say mê chiếc nón lá của anh hùng Lâm Xung khi xem phim Thuỷ Hử, liền về nhà mày mò bắt chước tạo khuôn làm thử. Thấy chiếc nón có kiểu dáng lạ lẫm ấy cuốn hút rất nhiều người, ông đánh liều làm hẳn một dây và đem ra chợ bán, kết quả là rất đắt khách mua. Từ đó, nhiều gia đình cũng bắt chước làm theo.
![]() |
Rất nhiều kiểu dáng mũ nón được người dân trong làng nghiên cứu và phát triển |
Gia đình bà Nguyễn Thị Hoa từng có hai thế hệ theo nghề làm nón. Lá để làm nón Lâm Xung là loại lá cọ được mua về từ Tuyên Quang, Phú Thọ và phải là loại cọ non, tán to, trắng, không rách nát. Trong các công đoạn để làm nên chiếc nón, phơi lá là khâu quan trọng và chiếm nhiều thời gian nhất. Vào mùa đông, thời gian phơi trung bình mất khoảng 15 ngày. Còn nếu vào mùa hè, chỉ cần phơi 3 nắng là có nguyên liệu sản xuất.
![]() |
Người dân miệt mài với công việc của mình |
Điểm khác biệt dễ nhận thấy nhất là những chiếc nón thanh thông dụng được tạo thành với bộ khung từ 14 tới 16 vòng, còn nón lá Lâm Xung lại được sản xuất với kích thước đa dạng hơn, từ 9 đến 14 vòng. Nón lá cũng có kết cấu tương tự như chiếc nón thường xuất hiện trong các bộ phim cổ trang của Trung Quốc, trên nhỏ, dưới mở to tạo tán, giữa là khoanh eo thắt lại. “Nhìn chiếc nón có vẻ đơn giản, nhưng để làm ra được một sản phẩm ưng ý, đáp ứng yêu cầu của khách hàng, thợ nghề cũng phải tỉ mỉ và sử dụng nhiều kỹ thuật” - bà Hoa cho biết. Nón lá Lâm Xung được du khách trong và ngoài nước rất ưa chuộng bởi kiểu dáng lạ mà rất tiện dụng trong sinh hoạt. Bởi thế, không lâu sau khi xuất hiện trên thị trường Việt Nam, nón lá Tri Lễ đã được xuất khẩu sang nhiều nước Châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản. Dù ra đời trong thời gian chưa dài, nhưng nón lá đang định hình thương hiệu và gây ấn tượng tốt.
![]() |
Nhờ nón mà thu nhập của người dân được cải thiện đáng kể |
Ông Nguyễn Anh Minh - Phó Chủ tịch UBND xã Tân Ước - cho biết, nhờ nghề đan mũ, nón lá mà nhiều năm qua, thu nhập của người dân trong thôn đã được cải thiện đáng kể. Tuy mang lại lợi ích kinh tế khá, nhưng Tri Lễ vẫn còn đó không ít trăn trở, bởi việc phát triển nghề với quy mô lớn hơn vẫn là một thách thức. Hiện tại, xã đang phối hợp với các hộ sản xuất trong việc tìm kiếm và mở rộng thị trường tiêu thụ, tiếp tục tạo dựng thương hiệu cho sản phẩm mũ, nón lá Tri Lễ.
![]() |
90% người dân trong làng đều tham gia làm nón |
Hy vọng trong một ngày không xa, những chiếc nón lá độc đáo này sẽ có thể “xuất ngoại’, góp phần xây dựng thêm hình ảnh đẹp về sự tài hoa, khéo léo và sáng tạo của người Việt Nam.
Nếu ưa thích tìm hiểu về chiếc nón, bạn có thể đến với không gian văn hoá Hồ Văn - Văn Miếu để có thể tìm hiểu và tự tay vẽ cho mình những chiếc nón lá thật xinh xắn.
Gian hàng xinh xắn ở Hồ Văn - Văn Miếu |
![]() |
Cho các gia đình tha hồ trổ tài sáng tạo nên chiếc nón Việt |
Chi tiết xem tại đây.
(Tổng hợp)
0 nhận xét:
Đăng nhận xét